ما ناجی مردم از کرونا شده‌ایم؟
ایسنا/خراسان رضوی از وقتی که پای کرونا به ایران باز شد، مسائل زیادی را تحت تاثیر خود قرار داد و ضربه‌های فراوانی به بخشهای مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی وارد کرد، اما آن طور که عیان است نسبت به تمام این حوزه‌ها زور کرونا بیشتر از هرچیز به اقتصاد رسیده است.
در یک سال گذشته بیشتر از هر حوزه دیگری همزمان با اوج‌گیری پیک‌های مختلف کرونا، پیک رکود و آسیب‌های اقتصادی “اصناف” نیز اوج گرفت، مغازه‌دارانی که اجاره‌های میلیونی، چک‌های پاس نشده و اجناسی که روی دست‌شان مانده، کابوسی بزرگ‌تر از کرونا را برایشان رقم زده است.
بعد از اوج‌گیری پیک چهارم کرونا تعطیلی بار دیگر گریبان اصناف و مغازه‌داران را گرفت، تعطیلی‌هایی که کاسبان معتقدند بدون کوچکترین حمایتی از آنها صورت می‌گیرد و معلوم نیست خسارت‌ها و آسیب‌های ناشی از این تعطیلی‌ها چطور قرار است جبران شود؟
پس از اعلام شرایط قرمز در مشهد و تعطیلی همه گروه‌های شغلی به جز گروه یک، با همراهی بازرسانی از اتاق اصناف مشهد و دانشگاه علوم پزشکی برای بررسی وضعیت بازار و واحدهای صنفی راهی خیابان احمدآباد شدیم.
شهر از همیشه شلوغ‌تر بود، افراد زیادی ماسک‌هایشان را پایین داده و قدم‌زنان بستنی می‌خوردند، مردهایی که سیگار می‌کشیدند و رهگذرانی که بقول خودشان برای لذت بردن از هوای بهاری به پیاده‌روی آمده بودند. اگر ماسک‌های رنگارنگی را که روی صورت و یا چانه برخی بود را فاکتور بگیریم، شهر انگار کاملا به دنیای قبل از کرونا برگشته، این در حالی‌ست که آمار جانباختگان روز به روز بیشتر می‌شود و رنگ قرمز شهرها رو به سیاهی می‌رود.
با همراهی بازرسان اتاق اصناف به صورت اتفاقی وارد یک مانتوفروشی شدیم، فروشنده با دیدن کاور سفید نظارت اصناف دستپاچه شد، مشتری‌ها را از مغازه بیرون کرد و با صدایی لرزان گفت: «تازه ده دقیقه است که مغازه را باز کردم».
ما تعطیل می‌کنیم اما بانک‌ها همچنان چک‌هایمان را برگشت می‌زنند
از او پرسیدیم چرا با اینکه اعلام شده شرایط قرمز است اما اقدام به تعطیلی مغازه‌اش نکرده است، گفت: برای صاحب مغازه‌ای که طبق هرماه اجاره‌اش را می‌خواهد و می‌گوید برایم مهم نیست که بازار تعطیل است یا نه، برای بانک‌هایی که در عین ابلاغیه تعطیلی بازارها و اصناف کماکان به فعالیت‌شان ادامه می‌دهند و چک‌ها را برگشت می‌زنند و برای شرمندگی که نمی‌خواهم جلوی خانواده‌ام با آن دست و پنجه نرم کنم.
پاسخی برای حرف‌های این فروشنده نداشتیم، بازرسان اصناف به او تذکر و سپس مهلت دادند که اگر تا چند دقیقه دیگر مغازه‌اش را تعطیل نکند مجبور می‌شوند این واحد صنفی را پلمب کنند.
شنیدن حرف‌های کاسبان و مغازه‌داران دل‌قوی و گوش شنوا می‌خواست، در ادامه این بازدید یک فروشنده روسری می‌گفت: چرا با اوج گرفتن کرونا اداره‌ها تعطیل نمی‌شوند، اما مغازه‌ها تعطیل‌اند، پروازها لغو نمی‌شوند اما مغازه‌ها تعطیل می‌شوند، درایام عید نوروز برای جلوگیری از شیوع کرونا مرزها را نبستند اما حالا زور مسوولان فقط به پایین کشیدن کرکره مغازه‌ها می‌رسد.
در همین حین، یک فروشنده کیف و کفش که متوجه حضور ما در بازار شده بود، با پرخاش زیادی به سمت بازرسان آمد و گفت: چرا دستور تعطیلی مغازه‌ها را می‌دهید اما به صاحب‌مغازه‌ها نمی‌گویید بابت دریافت اجاره‌شان منصف باشند؟ چرا به مالکان نمی‌گویید در پی تعطیلی‌ها از مستاجران اجاره نگیرند؟ چرا به ما می‌گویید ده روز تعطیل کنیم وقتی صاحب‌مغازه دست می‌گذارد زیر گلویمان و 20 میلیون اجاره را سر وقت می‌خواهد؟ زمانی هم که می‌گوییم باید تعطیل کنیم و ده روز است که درآمد نداریم و نان‌مان قطع می‌شود، با بی تفاووتی جواب می‌دهد “برایم مهم نیست”.
با هر فروشنده‌ای که از تعطیلی بازارها کلافه بود درباره ضرورت فروش آنلاین و اینترنتی در چنین روزهایی حرف می‌زدیم، سرشان را تکان می‌داد و می‌گفتند: از بس کلاهبرداری با این روش زیاد شده، مردم به هیچ وجه اعتماد ندارند و تمایل زیادی به خرید آنلاین در آنها دیده نمی‌شود، فروش آنلاین حتی یک درصد هم نمی‌تواند جای خرید حضوری را برای مردم بگیرد.
پس از بازرسی از تعدادی از مغازه‌ها و گفت‌وگو با چند فروشنده، در مسیر برگشت جمعیت زیادی دورمان را گرفتند بخشی از آنها مردم اما تعداد بیشترشان فروشنده بودند، آنها عصبی بودند و از ما درخواست می‌کردند که صدایشان را به جایی برسانیم، یکی از فروشندگان با اعتراض گفت: وضعیت قرمز است، مغازه را که ببندم خرج فرزند شش ماهه‌ام را چگونه بدهم؟ اجاره مغازه را چطور پرداخت کنم؟ خانواده‌ام را چطور بگردانم؟
کرونا تنها با پایین کشیدن کرکره مغازه‌های ما کنترل می‌شود؟
فروشنده دیگری وارد صحبت شد و افزود: اگر واقعا می‌خواهند تعطیل کنند، چرا فقط زورشان به مغازه‌دارها می‌رسد؟ چرا بانک‌ها را تعطیل نمی‌کنند؟ اگر واقعا کاهش اوج کرونا دغدغه‌تان است چرا جاهای دیگر را تعطیل نمی‌کنید؟ تنها با پایین کشیدن کرکره مغازه‌های ما کرونا کنترل می‌شود ؟
طی گفت‌وگو با تعداد زیادی از مغازه‌داران و فروشندگان چیزی که بیش از همه انکار شدنی نبود، فشاری بود که در پی هر تعطیلی بر روی این قشر از جامعه وارد می‌شد، فشارهایی که به زعم خودشان بدون هیچ حمایتی صورت می‌گیرد و ماحصل آن شرمندگی مقابل خانواده‌هایشان است.
مرد میانسالی که صاحب یک کتاب فروشی دوطبقه بود، می‌گفت: چرا رستوران‌ها در این مدت تعطیل نشدند و به فعالیت‌شان ادامه دادند اما کتاب فروشی‌ها که در واقع تامین کننده غذای روح مردم هستند باید کرکره‌شان را بکشند پایین؟ جدا از این مسئله، من در مغازه 13 شاگرد دارم، این 13شاگرد هرکدامشان خرج خانواده می‌دهند، کسی اهمیت می‌دهد که بعد از تعطیلی چطور باید اوقات خود را بگذرانند؟ مسوولان اگر بودند باید وضعیت سفر را در ایام نوروز محدود می‌کردند نه این که حالا تنها تعطیل کردن مغازه‌ها را ناجی شهر ها از ویروس کرونا بدانیم.
در همین خصوص محمود بنانژاد در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه «در سراسر کشور سه میلیون واحد صنفی وجود دارد»، افزود: صنوف به صورت زنجیره‌وار به یکدیگر متصل هستند با تعطیلی برخی از آنها آسیب جدی بر این سه میلیون صنف وارد می‌شود.
تعطیلی اصناف شرایط سختی را برای آنان به وجود می‌آورد
رئیس اتاق اصناف مشهد ادامه داد: مثلا زمانی که عرضه‌کننده پوشاک تعطیل می‌شود، تولیدکننده نیز با مشکل مواجه می‌شود.
وی ضمن تاکید بر اینکه تعطیلی مشاغل چاره‌ساز نیست، اظهار کرد: بلکه در مرحله آخر برای مقابله با کرونا باید به سراغ تعطیلی صنوف برویم. محدودیت را می‌توانیم با رعایت دستورالعمل و پروتکل‌های بهداشتی ایجاد کنیم. مشکلات اقتصادی که در جامعه وجود دارد تاثیر مخرب‌تری نسبت به کرونا دارد. بنابراین نمی‌توان تنها روی تعطیلی تمرکز کنیم.
بنانژاد خاطرنشان کرد: تعطیلی اصناف شرایط سختی را به وجود می‌آورد. ما گاهی اوقات با اطلاع‌رسانی تعطیل می‌کنیم ولی در مواردی ناچار هستیم به زور و اجبار متوسل شویم. چراکه شرایط اقتصادی سخت است.
وی ادامه داد: زمانی که کارمندان دولت تعطیل می‌شوند، حقوق آن شخص سرجای خود است. اما با تعطیلی اصناف جلوی کسب و کار شخص را می‌گیریم.
بنانژاد دررابطه با بسته ویژه حمایت از اصناف گفت: این بسته تاثیر زیادی بر جبران خسارت‌ها نخواهد داشت.این بسته یکسری تسهیلات بانکی برای برخی از صنوف ارائه می‌دهد که خیلی راهگشا به‌نظر نمی‌رسد.
اما مساله دیگری که نباید دور از نظر بماند بی‌توجهی مردم است، در حین تهیه این گزارش افراد زیادی را دیدیم که بدون ماسک بودند یا ماسک‌هایشان زیر چانه‌هایشان بود و در خیابان قدم می‌زدند. این افراد شاید اگر می‌دانستند نتیجه بی‌خیالی‌های آنان و در پی آن تعطیلی بازار را باید چندین هزار نفر کاسب و فروشنده با برگشت خوردن چک‌هایشان و ورشکستگی بدهند الان شهرها رنگ دیگری داشت.
انتهای پیام
خبرگزاری ایسنا