سردرد صاعقه ای دارای چه علائمی است و درمان آن چیست؟

یکی از انواع سر دردهایی که بدون هیچ نشانه ای قبلی به صورت ناگهانی و شدید بروز می کند سر درد صاعقه ای می باشد. از آنجا که این نوع سردرد می تواند نشانگر یک بیماری باشد در این مطلب قصد داریم شما را با علت و علائم سردرد صاعقه ای آشنا نماییم.

آشنایی با علت و علائم سردرد صاعقه ای

سر درد صاعقه ای(Tunderclap headache) که به اختصار به آن TCH اطلاق می شود نوعی سردرد شدید و ناگهانی می باشد که معمولا پس از یک دقیقه به حداکثر شدت می رسد و پنج دقیقه ای فرد را درگیر می سازد. موضوعی که در این جا اهمیت پیدا می کند این است که سر درد صاعقه ای نشانه ای از یک بیماری می باشد، اما خوشبختانه رایج نبوده و در کشورهای پیشرفته کمتر از ۵۰ مورد در هر صد نفر بزرگسال اعلام شده است.

سر درد صاعقه ای یا تاندرکلاب نشان دهنده آسیب جدی پاتولوژیک همانند خونریزی داخلی و بیرونی مغز بوده و در حقیقت به عنوان بدترین نوع سر درد در طول زندگی فرد شناخته شده که می تواند در هر قسمتی از سر، گردن یا حتی کمر نیز احساس شود. همانطور که اشاره شد سر درد صاعقه ای چنان ناگهانی بروز می کند که همانند صاعقه ای سر فرد را دربر می گیرد.

این سردرد بدون نشانه قبلی بروز می کند و ظرف ۶۰ ثانیه شدت پیدا می کند. سردرد تندرکلاب متداول نبوده ولی می تواند نشانه ای از شرایط خطرناک برای زندگی فرد بوده و اغلب با حالت تهوع و استفراغ همراه است. از این رو اگر چنین سردردی را تجربه نموده اید، سریعا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا اوضاع شما بررسی و آزمایشات لازم صورت بگیرد.

افرادی که چنین سردردی را تجربه کرده اند اغلب آن را شدیدترین و بدترین سردرد زندگی شان توصیف می کنند که در مواردی اشاره شده تا ساعت ها طول کشیده و فرد را آزار داده است. به این ترتیب سردردهای ناگهانی و جدید را جدی بگیرید چرا که ممکن است علامت هشداری از یک بیماری خطرناک باشد. در ادامه با علت و علائم سر درد صاعقه ای بیشتر آشنا می شوید و به راهکارهای درمانی نیز اشاره می شود.

علت سردرد تاندرکلاب

به طور کلی هیچ علت مشخص و دقیقی برای سر درد صاعقه ای گزارش نشده است اما می توان گفت یکی از علت های احتمالی و اصلی سر درد صاعقه ای یا تاندرکلاب آسیب بافت مغز باشد که عمده ترین آن خونریزی ساب آرکنویید یا SAH است. ترومبوز سینوس وریدی و خونریزی داخلی مغز از دیگر علت های آن هستند. همچنین عواملی مانند مننژیت و التهاب بافت مغز، ضربه مغز، سکته مغزی، افزایش فشار خون در مغز هم در بروز این نوع سردرد تاثیر بگذارند.

به عبارتی سردرد تاندرکلاب ممکن است به خاطر خونریزی از یک رگ مغزی به فضای اطراف مغز ایجاد شود که به آن خونریزی زیر عنکبوتیه گفته می شود. از دیگر علت های احتمالی سردرد تاندرکلاب می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• پارگی عروق سر یا گردن
• پارگی آنوریسم مغزی (ناحیه متورم و ضعیف در جداره سرخرگ مغز)
• نشت مایع مغزی نخاعی
• انسداد وریدها در مغز
• ضربه به سر
• عفونت مغز
• سکته مغزی با خونریزی
• سکته ناشی از انسداد رگ خونی به دلیل لخته شدن خون
• خونریزی بین مغز و لایه های احاطه کننده مغز
• التهاب جداره رگ های خونی مغز
• پارگی غشای آرتریت که سبب رسیدن خون به مغز می شود
• مرگ بافت های مغز به همراه خونریزی در غدد هیپوفیز
• افزایش شدید فشار خون

در ادامه قابل ذکر است برخی عواملی که سر درد صاعقه ای را به دنبال دارند هم وجود دارند که از جمله آن می توان به فعالیت فیزیکی سخت، مصرف برخی داروهای غیرقانونی و غیرمجاز، قرار گرفتن ناگهانی در معرض آب سرد یا گرم اشاره کرد.

علائم سردرد تاندرکراب

برعکس میگرن همانطور که پیشتر اشاره شد سر درد صاعقه ای به صورت ناگهانی بروز می کند. این سردرد همانند صدای صاعقه ای توجه فرد را جلب کرده و ممکن است در هر قسمت سر یا گردن احساس شود . حتی ممکن است درد به پشت و کمر نیز انتشار پیدا کند. از علائم این سردرد می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• حالت تهوع و استفراغ
• ناگهانی و شدید
• بی حسی
• مشکل در تکلم
• اختلال در دید
• به حداکثر شدت رسیدن پس از یک دقیقه
• تغییر حالت روحی فرد
• تب و تشنج

اگر برای شما جای سوال است که سردرد صاعقه ای با سردرد میگرنی چه تفاوتی دارد ؟ در پاسخ باید گفت اکثر افرادی که این نوع سردرد را تجربه می کنند قبلا دچار حملات میگرنی شده اند ولی اصلی ترین تفاوت شدت بسیار زیاد سردرد تاندرکلاب است. در برخی موارد سردرد تاندرکلاب شبیه یک حمله میگرنی حس می شود ولی با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش ها پزشک می تواند نوع سردرد را مشخص کند.

تشخیص سردرد تاندرکلاب

برای تشخیص سردرد تاندرکلاب در گام اول سی تی اسکن مغز صورت می گیرد تا پزشک از روی آن به این پی ببرد که در رگ های داخل و بیرون مغز چه عاملی ممکن است سبب ایجاد این سردرد شده باشد. در گام دوم از MRI می تواند برای مشاهده ساختار مغز استفاده نموده در ضمن از MRA هم برای دیدن جریان عروق مغزی استفاده می شود.

پزشک برای کامل کردن اطلاعات خود  پیش از ارجاع بیمار برای آزمایشات، از فرد سوالاتی خواهد پرسید از جمله؟

• قبلا سردردهایی مشابه داشته است؟
• سابقه سردرد دارد؟ اگر آری آیا مداوم بوده یا گهگاه ؟ با چه علائمی بروز کرده اند؟
• میزان شدت سردردهای قبلی به چه میزانی بوده است؟

درمان سردرد تاندرکلاب

درمان این نوع سردرد به علت ایجاد کننده آن بستگی داشته و پزشک می تواند مطابق با آن روش مناسب را انتخاب نماید. اگر  عامل ایجاد کننده سردرد خطرناک نباشد پزشک داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی را تجویز کرده تا تورم عروق را کاهش داده و موجب تسکین شرایط بیمار گردد یا با تجویز برخی داروها، فشار خون درون مغز را کاهش دهد.

اگر این سردرد به خاطر اسپاسم عروق مغزی بروز کرده است پزشک نیمودیپین را تجویز می کند تا با انسداد کانال کلسیم این اسپاسم از بین برود. برخی از علائم سردرد به جراحی برای ترمیم رگ پاره شده یا باز کردن رگ مسدود شده نیاز دارد. به طور کلی پزشک با توجه به علائم مشخص شده و بررسی شرایط بیمار درمان قطعی را انتخاب می کند. همچنین می توانید برای درمان سردرد فوری و درمان سردرد با ورزش روی لینک مربوطه کلیک کنید.

پیشگیری از سردرد تاندرکلاب

به این دلیل که سردرد تاندرکلاب بدون سابقه قبلی و ناگهانی بروز می کند پیشگیری از آن اندکی دشوار بوده اما می توان با کنترل نشانه های مستعد کننده و بیماری های زمینه ای احتمال بروز آن را کاهش داد. به طور مثال رژیم غذایی سالم، فعال و پرتحرک سبب کنترل فشار خون شده که احتمال ایجاد سر درد صاعقه ای را کم نموده و ضمنا ترک سیگار و کنترل سطح کلسترول کمک شایانی در داشتن سیستم قلبی عروقی سالم خواهد کرد.

همچنین اگر فردی به فشار خون بالا مبتلاست با مراجعه به پزشک و تجویز دارو و یک برنامه ریزی مناسب غذایی می تواند از بروز سردردهایی این چنینی پیشگیری کند. به طور کلی افراد با سابقه خانوادگی اختلالاتی نظیر عروق خونی ضعیف و تمایل بالا به تشکیل لخته، در ابتلا به سردرد تاندرکلاب با احتمال بالاتری روبرو هستند و پرفشاری خون هم که اشاره شد زمینه ابتلا به این سردرد را بیشتر می کند.

جمع بندی

در مجموع می توان گفت هر چند سردرد صاعقه ای متداول نیست اما در صورت بروز می تواند بسیار خطرناک باشد. از این رو توجه به این سردرد مهم بوده و در صورت مشاهده علائم لازم است سریعا به پزشک  متخصص مراجعه شود. پزشک با بررسی علائم و تجویز آزمایشات مربوطه درمان مناسب را ارائه می دهد.

منبع : آرگا

برچسب :