فناوری‌هایی که در سال ۲۰۲۰ منسوخ شدند

در سال ۲۰۲۰، بسیاری از فناوری‌های قدیمی به‌دلایل مختلفی منسوخ شدند. در این مقاله،‌ فهرستی از فناوری‌ها و نرم‌افزارها و قابلیت‌هایی را بیان خواهیم کرد که در سال گذشته‌ میلادی حذف شدند.

۱. فارم ویل (FarmVille)

بازی فلش FarmVille در ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ از رده خارج شد. این بازی در فیسبوک به محبوبیت رسیده بود. به‌گزارش نیویورک‌تایمز، ۶۲ میلیون کاربر بین ژوئن تا اکتبر ۲۰۰۹، در این بازی ثبت‌نام کردند که در آن زمان یک‌پنجم کاربران فیسبوک را تشکیل می‌دادند.

کاربر فارم ویل می‌توانست مزرعه‌ای مجازی با دام و محصولات کشاورزی بسازد و طراحی مزرعه را به‌دلخواه تغییر دهد. با کمی تلاش بیشتر، کاربر می‌تواست مزرعه‌ای بهتر توسعه دهد و روند بازی را با پرداخت‌های داخلی بازی تسریع کند. بخش اعتیادآور فارم ویل واقعی‌بودن زمان آن بود؛ به‌طوری‌که اعلان‌های متعدد در طول یک روز به برداشت محصولات اختصاص می‌یافت. حالا این بازی برای همیشه از رده خارج شده است؛ اما اگر دلتنگش شدید، می‌توانید FarmVille 3 را امتحان کنید.

۲. گوگل پلی موزیک (Google Play music)

گوگل پس از نزدیک به یک دهه، دسامبر ۲۰۲۰ را تاریخ تعطیلی نهایی گوگل پلی موزیک (Google Play music) اعلام کرد. گوگل از ماه‌ها قبل به کاربرانش توصیه کرده بود به سرویس دیگری به نام یوتیوب موزیک مهاجرت کنند. ماه آگوست، گوگل بارگذاری‌ها و بارگیری‌های جدید اپلیکیشن Music Manager را مسدود کرد و این فروشگاه موسیقی بسته شد. ماه سپتامبر، سرویس پخش موسیقی کلاد در سراسر جهان از دسترس خارج و تا آخر دسامبر، کل مجموعه‌های شخصی حذف شد. سرویس جایگزین گوگل پلی موزیک، یوتیوب موزیک، رایگان است و عضویت پولی هم در ازای دریافت موسیقی بدون تبلیغات و قابلیت بارگیری موسیقی آفلاین ارائه می‌دهد.

۳. نینتندو 3DS

پس از ۹/۵ سال و ۷۶ میلیون واحد فروش، نیتنتدو رسما در سال ۲۰۲۰ با نیتنندو 3DS خداحافظی کرد. این دستگاه بازی دستی اولین‌بار در سال ۲۰۱۱ عرضه شد و در نوع خود انقلابی محسوب می‌شد؛ زیرا تجربه‌ی سه‌بُعدی بدون نیاز به عینک را امکان‌پذیر می‌ساخت.

با اینکه 3DS با هدف گیم طراحی شده بود، امکان ارتباط با دوستان، ثبت عکس، پخش ویدئو از انواع سرویس‌ها، ضبط صدا، مرور وب و بسیاری از کارهای دیگر را فراهم می‌کرد. این دستگاه نزدیک به یک دهه میلیون‌ها کاربر را به‌خود جذب کرد؛ اما درنهایت در سپتامبر ۲۰۲۰، نیتنتدو از توقف تولید خانواده‌ی سیستم‌های 3DS خبر داد.

۴. واندرلیست (Wunderlist)

ژوئن ۲۰۱۵، مایکروسافت اپلیکیشن محبوب انجام وظایف Wunderlist را خرید. سپس از سال ۲۰۱۷، غیرفعال‌سازی آن را با هدف تولید اپلیکیشن وظیفه‌ی انحصاری‌اش آغاز کرد. درنهایت در می ۲۰۲۰، این شرکت پشتیبانی از واندرلیست را متوقف کرد.

۵. AT&T DSL

AT&T، بزرگ‌ترین ارائه‌کننده‌ی سرویس اینترنت آمریکا، برای اتصالات پهن‌باند دیگر از خطوط تلفن استفاده نخواهد کرد. سال‌ها پیش، خطوط DSL جایگزین اتصال‌های کُند دایال‌آپ و زمینه‌ساز تحولی بزرگ شدند. بدین‌ترتیب، کاربران می‌توانستند از خطوط تلفن برای دسترسی به اینترنت پهن‌باند پرسرعت و همیشه آنلاین استفاده کنند؛ اما حالا هدف شرکت‌های ارائه‌کننده‌ی سرویس اینترنت، ارائه‌ی اتصال‌های سریع فیبری است.

DLS مدت‌ها در صف حذف به‌سر می‌برد تا اینکه در سال ۲۰۲۰ شرکت AT&T رسما وارد عمل شد. ماه اکتبر، این شرکت فروش اتصال‌های جدید DSL را متوقف کرد. AT&T می‌گوید:

می‌خواهیم سرویس‌های منسوخی مثل DLS و سفارش‌های جدیدش را متوقف کنیم. این سرویس از ۱ اکتبر پشتیبانی نخواهد شد.

مشترکان موجود هنوز می‌توانند از DSL استفاده کنند؛ اما کاربران جدید نمی‌توانند آن را دریافت کنند. این تغییر برای مردم در مناطق روستایی سخت است؛ زیرا در این مناطق، تنها گزینه‌ی آن‌ها AT&T DSL است.

۶. کروم اپس (Chrome Apps)

ژانویه‌ی ۲۰۲۰، گوگل از پایان‌دادن به سرویس Chrome Apps خبر داد و اعلام کرد به‌جز افزونه‌ها، اپلیکیشن‌های وب مستقل به‌جای اجرا در تب مرورگر، اپلیکیشن دسکتاپ خود را خواهند داشت. این دومین‌بار بود که کروم از تعطیلی سرویس Chrome Apps خبر می‌داد؛ زیرا سال ۲۰۱۶ نیز، کروم اعلام کرده بود تا سال ۲۰۱۸ این سرویس را حذف خواهد کرد. این اتفاق رخ نداد؛ اما این‌بار توانست این تصمیم را عملی کند. از ماه مارس، گوگل اپلیکیشن‌های جدید عمومی کروم در Chrome Web Store را نپذیرفت و تا ژوئن ۲۰۲۱ هم پشتیبانی Chrome App روی ویندوز و مک و لینوکس به‌پایان خواهد رسید. ناگفته نماند Chrome OS تا ژوئن ۲۰۲۲ اپلیکیشن‌های کروم را اجرا خواهد کرد.

گوگل دلیل پایان‌دادن به سرویس Chrome Apps را پیشرفت چشمگیر وب مدرن و قابلیت انتقال تجربه‌های کاربری دسته‌اول به کاربران عنوان کرد. با وجود PWAها (Progressive Web Apps) و تجربه‌ی کاربری مشابه آن‌ها دیگر به Chrome Apps نیازی نخواهد بود. علاوه‌بر‌این با‌توجه‌به اینکه اپلیکیشن‌های لینوکس و اندروید روی سیستم‌های جدیدتر Chrome OS اجرا می‌شوند، به اپلیکیشن‌های مرورگر گوگل نیازی نخواهد بود.

۷. اپلیکیشن فیسبوک ویندوز ۱۰

اپلیکیشن ویندوزی فیسبوک در سال ۲۰۲۰ منسوخ شد. این اپلیکیشن اولین‌بار در سال ۲۰۱۶ منتشر شد و هدفش نه‌تنها کامپیوترهای رومیزی، بلکه تلفن‌های هوشمند و ویندوزی بود. اپلیکیشن فیسبوک ویندوز از مزایایی مثل اعلان‌های تعبیه‌شده‌ی ویندوز ۱۰ و قابلیت پشتیبانی از Live Tiles برخوردار بود؛ اما اپلیکیشن مربوط به پی‌سی چندان تأثیرگذار نبود؛ زیرا وب‌سایت فیسبوک با تمرکز بر دسکتاپ طراحی شده بود. با‌توجه‌به منسوخ‌شدن تلفن‌های ویندوزی، فیسبوک به این اپلیکیشن در فوریه‌ی ۲۰۲۰ پایان داد.

فیسبوک یگانه شرکتی نیست که اپلیکیشن UWP (پلتفرم ویندوزی سراسری) ‌خود را حذف کرده است؛ چراکه به‌نظر می‌رسد مایکروسافت هم به مرحله‌ای رسیده است که در آینده‌ای نه‌چندان دور، به UWP پایان دهد. برای مثال این شرکت در ژوئن ۲۰۲۰، به پلتفرم پرداخت تبلیغاتی UWP پایان داد. اپلیکیشن‌های UWP هنوز کاربرد دارند؛ اما ممکن است به‌زودی از رده خارج شوند.

۸. میکسر (Mixer)

رؤیای مایکروسافت برای تبدیل به رقیب Twitch در ۲۲ جولای‌ی ۲۰۲۰ به‌پایان رسید. در این تاریخ، میکسر متوقف شد و درعوض، مایکروسافت همکاری‌اش با Facebook Gaming را آغاز کرد. میکسر یکی از سرویس‌های پخش زنده‌ی بازی ویدئویی مشابه توییچ بود؛ اما این رؤیای مایکروسافت در میان کاربران به محبوبیت چشمگیری نرسید.

مایکروسافت در ابتدا با خرید سرویس پخش تعاملی Beam در سال ۲۰۱۶ در این مسیر گام برداشت. سپس در سال ۲۰۱۷، نام آن را به میکسر تغییر داد. در سال ۲۰۱۹، مایکروسافت برای افزایش محبوبیت این سرویس قراردادهایی چند‌میلیون‌دلاری با استریمرهایی مثل Ninja و Shroud منعقد کرد؛ ولی این اقدام‌ها هم برای افزایش مخاطبان سرویس یادشده کافی نبودند و در‌نهایت در تابستان ۲۰۲۰، کل استریمرهای میکسر به پلتفرم‌های دیگر مهاجرت کردند.

۹. امکانات VR

زمانی تصور می‌شد هدست‌های واقعیت مجازی بر دنیا تسلط پیدا کنند و راه تلویزیون‌های سه‌بُعدی و VR تلفن موبایل را ادامه دهند؛ اما هیچ‌کدام از این انتظارات محقق نشدند. VR با تولید دستگاه‌های جدیدی مثل Oculus Quest 2 ادامه یافت که به پی‌سی‌های گران‌قیمت گیمینگ وابسته نیستند. با‌این‌حال، برخی پلتفرم‌ها و دستگاه‌های VR از‌جمله هدست‌های Oculus Go و Oculus Rift S از رده خارج شدند.

در دستگاه‌های موبایل، پلتفرم VR DayDream گوگل منسوخ شد. گوگل در پاییز اعلام کرد دیگر از نرم‌افزار Daydream VR پشتیبانی نخواهد کرد و این اپلیکیشن در اندروید ۱۱ به‌خوبی کار نخواهد کرد. قبل از تصمیم گوگل، سامسونگ هم سرویس واقعیت مجازی XR خود را در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰ متوقف کرد. پایان پلتفرم XR پس از تصمیم سامسونگ برای توقف تولید هدست‌های Gear VR رقم خورد. درنهایت، Steam هم تصمیم گرفت پشتیبانی از Steam VR را برای مک متوقف کند.

۱۰. ادوبی فلش پلیر

در دهه‌ی ۱۹۹۰، ادوبی فلش فقط یکی از مؤلفه‌های کاربردی در وب نبود؛ بلکه بخش زیادی از وب با فلش اجرا می‌شد. برای مثال، بازی‌ها با فلش اجرا می‌شدند و تمام وب‌سایت‌های سرگرمی از فلش و تبلیغات مبتنی‌بر فلش استفاده می‌کردند. در آن زمان، فلش ابزار خوبی بود؛ اما با مشکلات امنیتی و مسائل بهینه‌سازی توان در لپ‌تاپ‌ها همراه بود؛ در‌نتیجه با توسعه‌ی وب مدرن، نابودی فلش اجتناب‌ناپذیر بود.

بااین‌همه، فلش برخلاف انتظار به راهش ادامه داد تا اینکه رکود آن در سال ۲۰۱۷ آغاز شد؛ یعنی زمانی‌که ادوبی از منسوخ‌کردن فلش تا انتهای سال ۲۰۲۰ خبر داد. تولیدکنندگان مرورگر هم محدودیت‌هایی روی فلش اعمال و در‌نهایت، آن را کاملا از رده خارج کردند.

به‌دنبال این تصمیم‌ها، ادوبی رسما در ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ به پشتیبانی از فلش خاتمه داد و محتوای اجرایی در فلش پلیر را نیز از ۱۲ ژانویه‌ی ۲۰۲۱ مسدود خواهد کرد. این خبر خوشی برای پیشرفت وب است؛ اما اگر به فلش احساس نوستالژی دارید، در این آدرس می‌توانید مجموعه‌ای از انیمیشن‌ها و بازی‌های مجموعه‌ی فلش را ببینید.

۱۱. آمازون اکو لوک (Amazon Echo Look)

در دنیای اینترنت اشیاء، شرکت‌ها معمولا ایده‌های بامزه‌ای ارائه می‌کنند. یکی از این ایده‌ها، دوربین Echo Look است که از الکسای آمازون استفاده می‌کند. این دوربین سلفی توصیه‌های مُد را بر‌اساس نوع پوشش ارائه می‌دهد. توصیه‌ی مُد ترکیبی از یادگیری ماشین و متخصصان این حوزه است که ظاهرتان را بر‌اساس رنگ، شکل، تناسب و کفش‌ها ارزیابی می‌کنند.

بااین‌حال، این دستگاه با موفقیت نه‌چندان رضایت‌بخش خُرده‌فروشان روبه‌رو نشد و در‌نهایت، فعالیتش در ۲۴ جولای متوقف شد. البته آمازون ایده‌ی‌ توصیه‌ی مُد را متوقف نکرد و این قابلیت را به بخشی از اپلیکیشن خرید آمازون و دیگر دستگاه‌های الکسا تبدیل کرد.

۱۲. ویندوز ۷

نسخه‌های مختلف سیستم‌عامل‌های ویندوز یکی پس از دیگری منسوخ و فروش و پشتیبانی امنیتی و به‌روزرسانی آن‌ها متوقف می‌شود. آخرین نسخه‌ی منسوخ ویندوز، ویندوز ۷ بود که پشتیبانی از آن رسما در ژانویه‌ی ۲۰۲۰ پایان یافت؛ البته کاربران ویندوز ۷ همچنان مانند هواداران ویندوز XP می‌توانند صرف‌نظر از به‌روزرسانی‌های امنیتی به کار با آن ادامه دهند.

ویندوز ۷ پس از ویندوز ویستا به میدان سیستم‌عامل‌ها گام نهاد. این نسخه از ویندوز بر‌اساس برخی ویژگی‌های کاربرپسند ویستا ساخته شد و در‌عین‌حال ویژگی‌های آزاردهنده‌ی ویستا را نداشت؛ در‌نتیجه تجربه‌ی کاربری بهتری به‌ارمغان آورد. اگر از پی‌سی ویندوز ۷ استفاده می‌کنید، زمان مهاجرت فرارسیده است؛ البته اغلب پی‌سی‌های ویندوز ۷ می‌توانند با ویندوز ۱۰ هم کار کنند.